Tarihte Bugün Atatürk

[collo1]

23 Ocak 1913
İttihatçılar tarafından Kâmil Paşa'nın, Sadaret'ten uzaklaştırılarak yerine Mahmut Şevket Paşa'nın getirilmesi (Babıâli Baskını). (Mahmut Şevket Paşa, kurduğu kabinede Harbiye Nazırlığı'nı da kendi üzerine almıştır).

23 Ocak 1923
İsmet Paşa'nın, Lozan'dan Atatürk'e, Konferansla Musul konusundaki görüşmeleri bildiren telgrafı.

[collo1]

24 Ocak 1917
16. Kolordu Kurmay Başkanı İzzettin (Çalışlar) Bey'in -Atatürk'ün çağrısı üzerine- Silvan'dan Diyarbakır'a gelişi, Atatürk'le görüşmesi.

24 Ocak 1920
Atatürk'ün, İstanbul'da bulunan Rauf (Orbay) Bey'e telgrafı: ''Hâkimiyet-i Milliye gazetesinin, İstanbul'da güvenle dağıtımının sağlanması için gerekli önlemlerin alınması, nereye ne kadar verildiğinin bildirilmesi.''

24 Ocak 1937
Atatürk'ün, Kurun gazetesinde Hatay davasıyla ilgili olarak Asım Us imzasıyla yayımlanan üçüncü başyazısı: ''...Dostlarımızın kendilerine düşen vazifeyi yapmaları pek lüzumlu olduğu inancındayız. Biz dostluğa lâyık ve lâzım olduğu kadar hürmette, hak ve menfaatlere azamî riayette kusur etmiyoruz. Fakat Türkiye Cumhuriyeti'ne eski Osmanlı imparatorluğu'nun bir uzantısı gözü ile bakılarak ona karşı dejenere bir politika izlendiği ve hâlâ bu sevdada yaşayan diplomatların siyasette hakim olduklarını görürsek bunun yalnız isabetsiz değil, aynı zamanda tehlikeli bir meslek olduğunu söylemekten de kendimizi alamayız.''

[collo1]

25 Ocak 1921
Paris'te İtilaf Devletleri temsilcilerinin toplantısı ve Sevr anlaşmasını değiştirmek için Türk ve Yunan hükümetlerini 21 Şubat 1921'de Londra'da toplanacak bir konferansa davet kararı alması.

25 Ocak 1922
Atatürk'ün annesi Zübeyde Hanım'ın, İstanbul'da vasiyetname yazdırması. (Zübeyde Hanım, iki nüsha olarak hazırlanan bu vasiyetnamenin aslını bir yazı ile Atatürk'e göndermiştir).

25 Ocak 1923
Atatürk'ün, sabah Alaşehir'e gelişi ve Hükümet Alanı'nda konuşması: ''...Arkadaşlar! Bundan sonra pek önemli zaferlere kavuşacağız. Fakat bu zafer süngü zaferleri değil, ekonomi, bilim ve kültür zaferleri olacaktır.''

25 Ocak 1931
Atatürk'ün başkanlığında kabine toplantısı ve 1931 yılı bütçesinin görüşülmesi.

25 Ocak 1948
Kurtuluş Savaşı komutanlarından Orgeneral Kazım Karabekir öldü.

[collo1]

26 Ocak 1920
Celalettin Arif Bey, geçici olarak Mebusan Meclisi başkanlığına seçildi.

26 Ocak 1921
Yunan Ordusunun cephe boyunca taarruzu.

26 Ocak 1938
Cenevre'de başlayan Türkiye ile Fransa arasındaki görüşmelerde Hatay sorunu ele alındı.

[collo1]

27 Ocak 1927
Atatürk'ün T.B.M.M.'nde, yeni seçilen milletvekillerini kabulü.

27 Ocak 1931
Balkan Birliği Cemiyeti Ankara’da kuruldu.

27 Ocak 1933
Atatürk'ün, Gaziantep'te Valiliği ve Belediye'yi ziyareti, İl Genel Meclisi'nin kendisine hemşehrilik belgesi sunuşu.

27 Ocak 1937
Cenevre'de Milletler Cemiyeti toplantısında Hatay'ın bağımsızlığının kabul edilmesi. (Bu karar, 29 Mayıs 1937'de Cenevre'de toplanan Milletler Cemiyeti Konseyi'nde de Hatay Anayasasıyla beraber onaylanmış, bağımsızlık rejimi 29 Kasım 1937 günü yürürlüğe girmiştir. 2 Eylül 1938'de Hatay Millet Meclisi açılarak Devlet Bakanlığı'na Tayfur Sökmen seçilmiştir. Devletin adı ''Hatay Devleti'' olarak kabul edilmiş, 23 Haziran 1939'da Türkiye ile Fransa arasında yapılan antlaşma ile de Hatay Türkiye'ye bırakılmış, 7 Temmuz 1939 tarih ve 3711 sayılı Kanunla yeni Hatay ili kurulmuştur)

[collo1]

28 Ocak 1916
Atatürk'ün, Edirne'ye gelişi nedeniyle halkın sabahtan itibaren, onu görmek için hıncahınç yolları doldurması, büyük sevgi gösterilerinde bulunması, üzerinde ''Yaşasın Arıburnu ve Anafartalar Kahramanı Mustafa Kemal Bey'' yazılı zafer takları yapılması.

28 Ocak 1920
Osmanlı Meclis-i Mebusanı'nın gizli toplantısında Misak-ı Millî'nin kabulü. Erzurum ve Sivas kongrelerinde alınan kararların son Osmanlı meclisinde kabul edildiğini bildiren karar. ''Millî yemin, sözleşme'' anlamına gelmektedir.

[collo1]

29 Ocak 1918
Atatürk'ün, Sina cephesindeki başarıları ve generalliğe yükselişi nedeniyle Ali Fuat (Cebesoy) Paşa'ya kutlama mektubu: ''..Büyük hizmetlerinizin generalliğe terfi etmenizle resmen teyit ve ilân edildiğini işitmekle iftihar ettim. Özel olarak tebrik ve bu rütbede vatanımızı kurtarma uğrunda parlak başarılara erişmenizi temenni ederim.''

29 Ocak 1923
Mustafa Kemal İzmir'in tanınmış ailelerinden biri olan Uşakizadeler'den Muammer Bey'in kızı Latife Hanım'la evlendi.

29 Ocak 1931
Menemen Olayı davası sonuçlandı. 37 kişiye idam cezası verildi.

29 Ocak 1937
'Hatay davasının başarılması nedeniyle Atatürk'e, İsmet İnönü Hükûmeti'ne ve Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak'a teşekkür edilmesi'' ve ''Kahraman orduya selâm gönderilmesi'' hakkında Türkiye Büyük Millet Meclisi kararları.

[collo1]

30 Ocak 1916
Mareşal Liman von Sanders'in, Edirne'de, Atatürk'le beraber 11. Tümeni denetlemesi.

30 Ocak 1919
Paris Barış Konferansında Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanmasının kararlaştırılması.

30 Ocak 1921
Antep'te Fransızların Musullu cephesine taarruzları ve milli kuvvetlerce geri püskürtülmeleri.

30 Ocak 1923
Lozan Konferansı'nda Yunan ve Türk halklarının mübadelesine ilişkin 19 maddelik sözleşme ve protokol imzalandı. Buna göre, Anadolu Türk topraklarında yaşayan Türk uyruklu Rum Ortodokslar ile Yunan topraklarında yaşayan Yunan uyruklu Müslüman halk zorunlu olarak ahali mübadelesine (nüfus değişimine) tabi tutulacaktır.

30 Ocak 1929
Milli İktisat ve Tasarruf Cemiyeti'nin kurulması.

[collo1]

31 Ocak 1916
Mareşal Liman von Sanders'in, Edirne'de, Atatürk'le beraber 12. Tümen'i denetlemesi, daha sonra trenle Lüleburgaz'a dönüşü.

31 Ocak 1920
Mebusan Meclisi başkanlığına Reşat Hikmet Bey seçildi.

31 Ocak 1928
Türk Eğitim Derneği, Atatürk'ün işaret ettiği hedef doğrultusunda, çoğu cumhuriyetin kurucuları arasında yer alan isimlerin bir araya gelmesiyle, 31 Ocak 1928'de kuruldu. 1946 yılında Türk Eğitim Derneği adını aldı.

31 Ocak 1937
Hatay'ın bağımsızlığına kavuşması dolayısıyla bütün yurtta gösteriler yapıldı.

[collo1]

1 Şubat 1915
Atatürk'e, Üçüncü Rütbe'den Osmanî Nişanı verilişi.

1 Şubat 1922
Atatürk'ün, Millî Savunma Bakanlığı'na emri : ''...Misak- Millî sınırları içinde kalan Musul ilinin kurtarılması amacıyla Revandiz bölgesine bir kısım kuvvet gönderilmesi...''

1 Şubat 1933
Bursa'da Türkçe ezan aleyhine gösteri yapıldı. Olay, Bursa'da Ulucamii müezzini yerine bir başkasının ezanı Arapça okuması nedeniyle müdahele eden polis memurunun bu davranışını bahane eden bir grubun kışkırtmasıyla meydana geldi. Vilayet konağı önüne gelen tahrikçiler, emniyet güçleri tarafından yakalanarak haklarında dava açıldı.

1 Şubat 1935
Bir süre önce Müzeler İdaresi'ne devredilen Ayasofya, Atatürk'ün isteği üzerine müze olarak hizmete açıldı.

[collo1]

2 Şubat 1915
Atatürk'ün, Tekirdağ'a gelişi ve 19. Tümen'i kurma çalışmalarına başlaması.

2 Şubat 1919
Hükümet feshedilmiş olan İttihat ve Terakki'nin bütün mallarına elkoydu.

2 Şubat 1923
Atatürk'ün, İzmir'de, eski Gümrük Binası'nda yapılan toplantıda çeşitli konular ve Lozan görüşmeleri hakkında konuşması: ''...Biz, 'barış istiyoruz!' dediğimiz zaman, 'tam bağımsızlık istiyoruz!' dediğimizi herkesin bilmesi lâzımdır. Bunu istemeye hakkımız ve kudretimiz vardır.''

[collo1]

3 Şubat 1932
'Kadir Gecesi'' Ayasofya’da, Kuran’ın Türkçe okunduğu bir törenle kutlandı.

3 Şubat 1933
Atatürk'ün, İzmir'de Millî Kütüphane'yi ziyareti, kitapları tetkiki ve bilgi alışı.

3 Şubat 1934
Atina’da, Türkiye, Romanya, Yunanistan ve Yugoslavya arasında ‘Balkan Paktı’ imzalandı.

3 Şubat 1935
Atatürk'ün, saat 16.00'da Dolmabahçe Sarayı'nda Bakanlar Kurulu ve Cumhuriyet Halk Partisi Yönetim Kurulu toplantısına başkanlık yapması.

[collo1]

4 Şubat 1902
Paris'te Birinci Jön Türk Kongresi yapıldı.

4 Şubat 1920
Atatürk hakkında, aldığı madalya ve nişanların tekrar kendisine iadesini öngören 29 Aralık 1919 tarihli Vükelâ Meclisi kararının Padişah Vahdettin tarafından onaylanması.

4 Şubat 1922
Atatürk'ün Başkomutanlık süresinin, 5 Şubat 1922 tarihinden itibaren ikinci defa üç ay uzatılmasına dair Kanun'un Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabulü.

4 Şubat 1923
Lozan Konferansı'nın iki ay süren görüşmelerinden sonra kesintiye uğraması. Konferans, batılı başdelegelerin uzlaşmaz tutumları nedeniyle kesildi.

4 Şubat 1934
Balkan Antantı'nın imzalanması.

4 Şubat 1935
Atatürk'ün, milletvekili genel seçimi nedeniyle millete bildirgesi: ''...Müspet bilimlerin temellerine dayanan, güzel sanatları seven, fikir eğitiminde olduğu kadar beden eğitiminde de kabiliyeti artmış ve yükselmiş olan erdemli, kudretli bir kuşak yetiştirmek, ana siyasamızın açık dileğidir.''

[collo1]

5 Şubat 1905
Mustafa Kemal, Şam'da bulunan 5. Orduya atandı.

5 Şubat 1921
TBMM, gizli oturumunda Londra Konferansı'na Ankara Hükümeti adına bir heyet gönderilmesini ve heyetin meclis üyelerinden oluşmasını karar altına alması.

5 Şubat 1922
5 Şubat 1922 Tarihinden itibaren Başkumandanlık müddeti üç ay daha temdit edilmiştir

5 Şubat 1932
İlk Türkçe hutbe Süleymaniye Camii'nde okundu.

5 Şubat 1937
Laiklik ilkesinin 3115 sayılı kanunla Anayasa metnine girmesi. Anayasa'da yapılan değişiklikle 2. Madde yeniden düzenlenerek, CHP'nin Altı Ok'u Türkiye Cumhuriyeti'nin temel ilkeleri haline getirildi. 1928'de yapılan değişiklikte yeralan ''Türkiye devletinin resmi dili Türkçedir, makam (başkenti) Ankara'dır.'' ibaresinin başına ''Türkiye Devleti, cumhuriyetçi, milliyetçi, halkçı,devletçi, laik ve inkılapçıdır.'' cümlesi eklendi.

[collo1]

6 Şubat 1933
Atatürk'ün, Bursa'da bazı kişilerin ezan ve kametin Türkçe okunması nedeniyle 1 Şubat'ta çıkardıkları olay hakkında Anadolu Ajansı aracılığıyla resmî bildirisi: ''...Olaya dikkatimizi bilhassa çevirmemizin sebebi, dini siyaset ve herhangi bir tahrike vesile etmeye asla müsamaha etmeyeceğimizin bir daha anlaşılmasıdır. Meselenin mahiyeti esasen din değil, dildir. Kesin olarak bilinmelidir ki, Türk milletinin milli dili ve milli benliği bütün hayatında hâkim ve esas kalacaktır!''