Tarihte Bugün Atatürk

[collo1]

22 Mayıs 1919
İstanbul'da gösteriler devam ediyor. Tıbbiye öğrencilerinin çağrısına koşan binlerce kişi işgali lanetleyerek, tüm halkı direniş için örgütlenmeye çağırdı. Mitingde Halide Edip (Adıvar), Münevver Saime ve Hayriye Melek konuştu.


22 Mayıs 1919
Diyarbakır'da, İzmir'in işgalini ve Doğu'da bir Ermeni devleti kurulması tasarısını protesto mitingi.


22 Mayıs 1922
San Remo Konferansı kararları, TBMM'de reddedildi.


22 Mayıs 1926
Emlak ve Eytam Bankası'nın kuruluşu.


22 Mayıs 1927
Atatürk'ün, gece, göğsünde ve sol kolunda şiddetli ağrı ile seyreden bir koroner spazmı geçirmesi (Bu durumun 3 gün sonra tekrarlaması üzerine Berlin Tıp Fakültesi Dahiliye Kliniği Direktörü Prof. Dr. Kraus ile Münih Tıp Fakültesi Dahiliye Kliniği Direktörü Prof. Dr. von Romberg Ankara'ya davet edilmiştir).


22 Mayıs 1930
TBMM'de Askeri Ceza Kanunu kabul edildi

[collo1]

23 Mayıs 1915
İtalya'nın İtilaf Devletleri yanında savaşa girmesi.


23 Mayıs 1919
İzmir'in Yunanlılar tarafından işgalini protesto amacıyla ''Sultan Ahmet Meydanı''nda büyük miting. Günlerdir ardarda yapılan mitinglerin en büyüğü Sultanahmet'te yapıldı. İki yüz bin kişinin katıldığı gösteride Mehmet Emin (Yurdakul), Halide Edip (Adıvar), Süleyman Sırrı ve bir çok konuşmacı halka seslendi. İşgal protesto edildi.


23 Mayıs 1928
Türk Vatandaşlık Kanunu TBMM'de kabul edildi. Buna göre vatandaşlığın belirlenmesinde soy ya da kan bağı ilkesi esas alındı.

[collo1]

24 Mayıs 1915
Çanakkale cephesinde İngilizlerin isteği ile ölü ve yaralıların toplamak üzere sabah 7.30'dan akşam 16.30'a kadar bir ateşkes yapılması.


24 Mayıs 1920
Mustafa Kemal'in idam kararını padişah onayladı.


24 Mayıs 1924
Yabancı şirketlerce işletilen Anadolu Demiryolları şirketinin millileştirilmesi için Anadolu-Bağdat Demiryolları Müdiriye-i Umumiyesi kuruldu.


24 Mayıs 1924
Yeni Anayasa yürürlüğe girdi.


24 Mayıs 1928
Latin rakamlarının kabulü.

[collo1]

25 Mayıs 1915
Çanakkale Savaşları: Alman U-21 denizaltı gemisinin İngiliz Triumph zırhlısını batırışı.


25 Mayıs 1918
Atatürk'ün, böbrek rahatsızlığı sebebiyle tedavi için İstanbul'dan trenle Viyana'ya hareketi (Viyana ve Karlsbad'da 2 ay kadar tedavi görmüştür).


25 Mayıs 1919
Atatürk'ün, öğleden sonra otomobille Samsun'dan Havza'ya gelişi.


25 Mayıs 1919
Yunanlıların Manisa'yı işgali.

[collo1]

26 Mayıs 1919
Havza ileri gelenlerinin, Atatürk'ü ziyareti ve Atatürk'ün sözleri: ''Hiçbir zaman ümitsiz olmayacağız, çalışacağız, memleketi kurtaracağız! Bizi öldürmek değil, canlı mezara atmak istiyorlar. Şimdi çukurun kenarındayız. Son bir cüret belki bizi kurtarabilir; zaten başka türlü de dönüş imkânı yoktur.''


26 Mayıs 1919
Edirne'de Selimiye Camii'nin avlusunda toplanan binlerce kişi İzmir'in işgalini protesto etti.

[collo1]

27 Mayıs 1915
Alman U-21 denizaltı gemisinin İngiliz Majestic zırhlısını batırışı.


27 Mayıs 1919
Yunan kuvvetleri bir gün önce işgal ettikleri Manisa'dan sonra bugün de Aydın'a girdi.


27 Mayıs 1935
Ulusal bayram ve genel tatiller hakkında Kanun TBMM'de kabul edildi. Haftalık resmi tatil, cuma gününden pazara alındı.

[collo1]

28 Mayıs 1919
Ayvalık sahillerine çıkarma yapan Yunan kuvvetlerine 172. Piyade Alay Komutanı Yarbay Ali Beyin (Çetinkaya) silahla karşı koyması.


28 Mayıs 1920
Osmaniye, Fransızlarca işgal edildi. Taşnak Ermeni Hükümetinin Türkiye'nin doğu illerini ilhak edeceğine dair bildiri yayınlaması.


28 Mayıs 1928
Hükümet Millet Mektepleri açılması konusunda karar aldı.


28 Mayıs 1938
Atatürk'ün, akşam Florya'dan Dolmabahçe Sarayı'na dönerken bir fenalık geçirmesi.

[collo1]

29 Mayıs 1919
Ayvalık ve Turgutlu'nun Yunanlılar tarafından işgal edilmesi. Tire'den sonra, ilerleyen Yunan kuvvetleri Ayvalık'ı işgal etti.


29 Mayıs 1926
Türk Ticaret Kanunu TBMM'de kabul edildi.


29 Mayıs 1936
Türkiye Cumhuriyeti'nin simgesi olan bayrak için ''Türk Bayrağı Hakkında Kanun'' TBMM'de kabul edildi. Bu kanunla Türk bayrağı kesin biçim ve oranlarıyla belirlendi.


29 Mayıs 1938
Atatürk'ün, akşam geçirdiği rahatsızlık üzerine Prof. Dr. Neşet Ömer İrdelp tarafından muayene edilmesi. (Neşet Ömer, bu muayenesinde karında su toplanmaya başladığını belirlemiştir).

[collo1]

30 Mayıs 1913
I. Balkan Savaşı sona erdi. Osmanlı Devleti'nin, Balkan Devletleri ile Londra Barış Antlaşmasını imzalaması. Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti Midye-Enez hattını sınır olarak kabul etmiş, Edirne'yi Bulgaristan'a bırakmıştır.


30 Mayıs 1915
Çanakkale'de, Ağıldere bölgesinde İngilizlerle şiddetli çarpışmalar olması (31 Mart 1915 günü de devam eden Ağıldere muharebesi, Anafartalar Bölgesi Komutanı tarafından başlatılmış, ancak Atatürk tarafından idare edilerek başarı ile sonuçlandırılmıştır.


30 Mayıs 1919
Damat Ferit Hükümeti, 25 Mayıs 1919’da bütün gösterileri yasaklar. Halk, dua etmek amacıyla 30 Mayıs 1919 Cuma günü, Sultanahmet Camii’nde toplanır. İzmir şehitleri için mevlüt okutulur. Halkın katıldığı tören, gösteriye dönüşür.


30 Mayıs 1921
Ankara halkının, Çankaya'daki köşkü sahibinden satın alarak Atatürk'e hediye edişi; ancak Atatürk'ün bu hediyeyi, vatanı koruyan millî orduya bağışlaması

31 Mayıs 1919
İngiliz Yüzbaşısı Hurst'un, Havza'da Atatürk'le görüşmesi ve kendisine vazifesi hakkında şüphesi olduğunu söylemesi.


31 Mayıs 1933
İstanbul Darülfünunu'nun kapatılıp yerine Milli Eğitim Bakanlığına bağlı yeni bir üniversitenin kurulmasına ilişkin kanun kabul edildi. MEB, ''İstanbul Üniversitesi''ni kurmakla görevlendirildi.

1 Haziran 1911
Türk Hava Kuvvetleri kuruldu. (Kıtaat-ı Fenniye ve Mevaki-i Müstahkame)


1 Haziran 1915
Atatürk'ün, albaylığa yükselmesi.


1 Haziran 1920
Başkan W. Wilson'un, Ermeni mandası önerisini Amerikan senatosu reddetti.


1 Haziran 1921
İtalyanların Antalya dolaylarını boşaltmaları.


1 Haziran 1927
Devlet Demiryolları ve Limanları İdare-i Umumiyesi kuruldu.


1 Haziran 1930
Resmi ve özel bütün kurumlarda Arap harflerinin kullanılış izni sona erdi.


1 Haziran 1932
Maliye Bakanlığı’na bağlı Tekel Genel Müdürlüğü kuruldu.

[collo1]

2 Haziran 1919
Atatürk'ün, İstanbul'da toplanan Saltanat Şûrası'nın çalışmaları hakkında Kâzım Karabekir'e telgrafı: ''...Anılan Şûra'da kesin bir karar alınamamıştır. Halen hükümetin yine eski hükümet olduğu, fazla olarak zaafa uğradığı ve İstanbul'da yeniden bir inkılâp ruhu uyandığı anlaşılmaktadır.''


2 Haziran 1929
Muş ili kuruldu.


2 Haziran 1931
Devlet Denizyolları İdaresi'yle Liman İşletmesi birbirinden ayrıldı.


2 Haziran 1934
Artırma, Eksiltme ve İhale Kanunu TBMM'de kabul edildi.


2 Haziran 1935
Türkiye'de ilk kez pazar günü resmi tatil uygulamasına başlandı.


2 Haziran 1938
Atatürk'ün, Savarona'da akşam yemeğinden sonra yatta kendisini ziyaret eden milletvekili hekimleri kabulü ve hastalığıyla ilgili görüşmesi.

[collo1]

3 Haziran 1922
Yunanlıların işgal ettikleri bölgelerde yaptıkları zulümlerin bütün dünya parlamentolarına bildirilmesi hakkında TBMM kararı.


3 Haziran 1925
Bakanlar Kurulu, Ankara İstiklal Mahkemesi'nin teklifiyle Cumhuriyet'in ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Fırka'yı kapattı. Partinin kapatılmasına gerekçe olarak 'irticayı körüklemesi' gösterildi.


3 Haziran 1930
Askerî ve Mülkî Emeklilik Kanunu kabul edildi.


3 Haziran 1933
Sümerbank'ın kurulmasına ilişkin kanun TBMM'de kabul edildi.


3 Haziran 1938
Devlet Havayolları Umum Müdürlüğü Kuruluş Kanunu kabul edildi.

[collo1]

4 Haziran 1919
Nazilli, Yunanlılar tarafından işgal edildi.


4 Haziran 1933
Atatürk'ün, akşam, devlet ve fikir adamlarıyla sohbet esnasında söyledikleri: ''Cumhuriyet rejimi demek, demokrasi sistemi ile devlet şekli demektir. Biz Cumhuriyet'i kurduk, o on yaşını doldururken demokrasinin bütün gereklerini sırası geldikçe uygulamaya koymalıdır. Kadın haklarını tanımak da bunun bir gereği olacaktır. Müsterih olunuz!''


4 Haziran 1937
Orman Genel Müdürlüğü kuruldu.


4 Haziran 1937
T.B.M.M' de ''Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası Kanunu'' kabul edildi.

[collo1]

5 Haziran 1926
Ankara'da, Türkiye, İngiltere ve Irak arasında Musul Antlaşması imzalandı. Musul Sorunu Musul vilayeti Misak-ı Milli'ye göre önceleri Türkiye sınırlarındaydı. Ancak Mudanya Mütarekesi imzalandığında Musul halen İngiliz işgalinde görünüyordu. Lozan'da da çözülemeyince sonunda konuyu Milletler Cemiyeti'nin çözmesi kararlaştırıldı. Milletler Cemiyeti'nin bağlayıcı kararına göre Musul Irak toprakları içinde bırakıldı.


5 Haziran 1936
'Maliye Bakanlığı Kuruluş Kanunu'' çıkarıldı.


5 Haziran 1936
Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü kuruldu.

[collo1]

6 Haziran 1924
Fener Patrikhanesi dışındaki Türk Ortodoksları İstanbul'da Papa Eftim'in teşebbüsüyle, Panayia Kilisesi nezdinde İstanbul Türk Ortodoks Kilisesi'ni teşkil kararı aldı ve Papa Eftim'i bu kilisenin başkanlığına getirdi.


6 Haziran 1927
Almanya'dan davet edilen Prof. Dr. Kraus ve Prof. Dr. von Romberg'in, Ankara'ya gelişleri ve Çankaya'da Atatürk'ü muayene edişleri.


6 Haziran 1937
Atatürk'ün, Beylerbeyi Sarayı'nda Ürdün Kralı Abdullah'ı ziyareti.

[collo1]

7 Haziran 1920
'Matbuat ve İstihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi'' (Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü) kuruldu. Matbuat ve İstihbarat Umum Müdürlüğü Teşkiline Dair Kanun, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde kabul edildi.


7 Haziran 1933
Tedavüldeki madeni Osmanlı paralarının toplatılması ve bunların yerine yeni madeni paralar basılmasını öngören kanun kabul edildi.


7 Haziran 1939
CHP İdare Heyeti, devlet ve parti yönetimini yeniden ayırmaya karar verdi.

8 Haziran 1929
Anadolu'daki topraksız köylülere devlet tarafından toprak verilmesine ilişkin kanun kabul edildi.


8 Haziran 1933
Halk Bankası ve Halk Sandıkları Kanunu kabul edildi.


8 Haziran 1936
İşveren-işçi ilişkilerine düzenleyici hükümler getiren İş Kanunu kabul edildi.


8 Haziran 1937
Sabiha Gökçen'in, kendi kullandığı uçakla Boğaz'da İzmir vapurunun üstünde, akrobasi hareketleri yaparak Atatürk'ü uğurlaması. Atatürk'ün vapurun güvertesinden gösteriyi izlemesi.

9 Haziran 1930
Tütün tekeli hakkında kanun TBMM'de kabul edildi.


9 Haziran 1942
Anıtkabir için açılan yarışmada, Prof. Dr. Emin Onat ve Orhan Arda'nın projeleri birinci oldu.

10 Haziran 1916
Osmanlı yönetimindeki Mekke, Arap isyanı sırasında Arapların eline geçti.


10 Haziran 1926
Atatürk'ün, Bursa'da tiyatro sanatçılarına söyledikleri: ''...Sizin vatana en büyük hizmetiniz Anadolumuzu baştanbaşa dolaşıp halkımıza sanatın ne olduğunu anlatmanız olacaktır!''


10 Haziran 1930
Jandarma Kanunu kabul edildi.


10 Haziran 1935
İstanbul'da öğrenimi sürdüren Mekteb-i Mülkiye'nin adının Siyasal Bilgiler Okulu olarak değiştirilip, Ankara'ya taşınmasına dair kanun kabul edildi.


10 Haziran 1946
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti kuruldu.

11 Haziran 1919
Mustafa Kemal, kendisini İstanbul'a geri çağıran Vahdettin'e geri dönmeyeceğini bildirdi.


11 Haziran 1930
TC Merkez Bankası Kuruluş Kanunu kabul edildi. Yasa ile banknot çıkarma hakkı, Maliye Bakanlığı'ndan alınarak Merkez Bankası'na verildi.


11 Haziran 1933
Cumhuriyet'in ilanının 10'uncu yıldönümünü kutlama kanunu çıkarıldı.


11 Haziran 1937
Atatürk, Trabzon'da yaptığı açıklamada çiftliklerini, içindeki bütün gayri menkulleriyle birlikte milletine bağışladığını açıkladı.