Tweet
3D Ready ibaresi çoktandır bildiğimiz "HD Ready” gibi bişey. "HD ready" size nasıl ilave bir cihaz olmadan HD yayınları da izleyebileceğinizi ifade ediyorsa bu da size 3D yayınları izleyebileceğinizi söylüyor. Ama ilkinde nasıl piksel (yani resimdeki nokta) sayısı yetersiz olduğu için HD yayını gerçek HD olarak izleyemiyorsak, bunda da bir 3D yayını 3D olarak izleyemeyeceğiniz bir gerçek.
3D görüntü veren bir ekran sol ve sağ gözünüz için ayrı ayrı birer görüntü vermelidir. Bu şekilde beyniniz görüntüyü üç boyutlu olarak algılayabilir.
Ekran büyüklüğünün bu işte bir rolü yok. Ancak resim tazelenme hızı çok önemli. Söz gelimi tazeleme hızı 60Hz olan bir TV cihazında her saniyede 60 defa, ya da her 16.7 milisaniyede bir defa ekrana tamamen yeni bir görüntü gelir.
3 boyutlu (3D) televizyona gelince, bu TV'lerde ardışık gelen tam ekran görüntülerin ilki sol, ikincisi ise sağ göz için olup, hareketli görüntü bunların sıklıkla yenilenmesinden oluşacaktır. Gözünüze taktığınız gözlük bu sıralama ile eşlenik olduğundan gözlerinizden birine gelen görüntü sırasında öbür gözünüze gelen görüntüyü kapatır. Sözgelimi tazeleme hızı 60Hz olan bir cihazda herbir gözünüzün gördüğü görüntü sayısı saniyede 30'ar tane olacaktır. Tabii bu tazelenme hızı gözümüz için yavaş. O yüzden görüntüde kırpışma olur, ve eğer uzun bir süre böyle izlersek gözlerimiz başımız ağrıyabilir.
Eğer kırpışmasız, titremesiz bir 3D görüntü izlemek istiyorsak tazeleme hızının tercihan en az 240Hz (göz başına 120Hz) olması gerekir. Ancak, çoğumuz için genellikle 120HZ (göz başına 60Hz) bile yeterli olur.
Maalesef halen 3D için tüm üreticilerin üzerinde anlaştığı ortak bir teknik standart henüz mevcut değil, ancak bir süre içinde bunun ortaya çıkması bekleniyor. . O yüzden halen 3D Ready diye tanıtılan bir TV cihazının size yayını 3 boyutlu olarak göstereceği halen şüpheli. Ayrıca üreticinin 3D içeriğin stereoskopik gösteriminde kullanacağı teknolojilerde de henüz bir standart yok.
Öncelikle yayınlanan 3D içeriklerin saniyede kaç çerçeve olacağı, izin verilen çözünürlüklerin neler olduğu, örüntülü mü sıralama mı, sağ göz mü sol göz mü olacağı gibi konularda standartlaşması gerekiyor. Bu konularda ortak bir standart oluştuktan sonra üreticinin kullanacağı teknoloji hangisi olursa olsun bütün 3D TV cihazları gelen 3 boyutlu yayını sol ve sağ gözünüze ait kanallara doğru olarak çözüp aktarabilecektir.
İyi haber Blu-ray 3D spesifikasyonunun sonunda yayınlanmış durumda bulunmasıdır. Bu standart halen en yaygın olarak kullanılan H.264/MPEG-4 AVC Codec içeren Multiview Video Coding varyantıdır. Uyumluluk konusuna gelince, Blu-Ray 3D standardı yeni üretilecek 3D Blu-Ray oynatıcıların eski 2D diskleri de oynatabilen destek özelliğine sahip. Daha da güzel tarafı yeni üretilen 3D disklerin eski iki boyutlu oynatıcılar tarafından 2D olarak oynatılabilecek oluşu. Geriye doğru sağlanan bu uyumluluk kuşkusuz yeni 3D televizyonların benimsenmesini de çok kolaylaştıracak nitelikte.
Şu anda geçerli ve ESPN, Discovery Channel, Sky gibi sektörün büyük yayıncılarının yayınladıkları bildirilerle yeni gelen 3D kanalları için onayladığı bir 3D Blu-Ray standardına sahip olduğumuza göre karasal ve kablo üzerinden yapılacak tüm 3D yayınları için ortak bir 3D standardına kavuşulması an meselesidir.
Yapılmış bu kadar yatırım varken üreticilerin de farklı ve birbirini desteklemeyen 3D formatlarına rağbet ederek pazarı bölecekleri düşünülemez. O nedenle üretilecek tüm cihazların 3D yayınların ortak özelliklerini destekleyecek nitelikte olması beklenir. Mesela ""3D ready TV"'lerin hepsinin tazeleme hızının 120Hz üstü ve dekoder kısmının H.264/MPEG-4 AVC Codec desteğine sahip olması gerekecek. Bundan sonrasında durum karışıyor. Mesela halen piyasadaki ürünlerin tamamı sadece gözlüklü olarak kullanılabiliyor ama hiç gözlük takmadan 3D izletebilen teknoloji de hazır durumda. Gözlüklerin pasif (polarize) olanları yanısıra aktif obtüratörlü olanları da var. Sanırım canalıcı soru bu gözlük konusunda saklı. Gözlüksüz 3D TV'lerin gerçekten başarılı örnekleri çıktığında gözlüklü modellere talep hiç kalmayacağını sanıyorum. Tıpkı aktif obtüratörlü gözlüklerin polarize gözlüklere göre daha fazla tercih edilen görüntü vermeleri gibi.
Sonuç
Şu anda ""3D ready"" diye satılan TV cihazlarının geleceğin 3D yayınlarını alıp göstermeye "hazır" olduklarını düşünmek imkansız. Çünkü gözlüksüz olarak kullanılmaları mümkün değil.. Aktif gözlükle kullanılmaları için gerekli eşleme devrelerinde de sahip olmadıkları anlaşılıyor. Birlikte aktif gözlük de vermiyorlar. Yani bir 3D TV cihazı almaya kalkmak için henüz çok erken. Sanırım önümüzdeki 1-2 yıl içinde bu gözlük konusu kesinleşecek. O zaman bu yeni teknolojinin ilk örneklerini denemek için
3D görüntü veren bir ekran sol ve sağ gözünüz için ayrı ayrı birer görüntü vermelidir. Bu şekilde beyniniz görüntüyü üç boyutlu olarak algılayabilir.
Ekran büyüklüğünün bu işte bir rolü yok. Ancak resim tazelenme hızı çok önemli. Söz gelimi tazeleme hızı 60Hz olan bir TV cihazında her saniyede 60 defa, ya da her 16.7 milisaniyede bir defa ekrana tamamen yeni bir görüntü gelir.
3 boyutlu (3D) televizyona gelince, bu TV'lerde ardışık gelen tam ekran görüntülerin ilki sol, ikincisi ise sağ göz için olup, hareketli görüntü bunların sıklıkla yenilenmesinden oluşacaktır. Gözünüze taktığınız gözlük bu sıralama ile eşlenik olduğundan gözlerinizden birine gelen görüntü sırasında öbür gözünüze gelen görüntüyü kapatır. Sözgelimi tazeleme hızı 60Hz olan bir cihazda herbir gözünüzün gördüğü görüntü sayısı saniyede 30'ar tane olacaktır. Tabii bu tazelenme hızı gözümüz için yavaş. O yüzden görüntüde kırpışma olur, ve eğer uzun bir süre böyle izlersek gözlerimiz başımız ağrıyabilir.
Eğer kırpışmasız, titremesiz bir 3D görüntü izlemek istiyorsak tazeleme hızının tercihan en az 240Hz (göz başına 120Hz) olması gerekir. Ancak, çoğumuz için genellikle 120HZ (göz başına 60Hz) bile yeterli olur.
Maalesef halen 3D için tüm üreticilerin üzerinde anlaştığı ortak bir teknik standart henüz mevcut değil, ancak bir süre içinde bunun ortaya çıkması bekleniyor. . O yüzden halen 3D Ready diye tanıtılan bir TV cihazının size yayını 3 boyutlu olarak göstereceği halen şüpheli. Ayrıca üreticinin 3D içeriğin stereoskopik gösteriminde kullanacağı teknolojilerde de henüz bir standart yok.
Öncelikle yayınlanan 3D içeriklerin saniyede kaç çerçeve olacağı, izin verilen çözünürlüklerin neler olduğu, örüntülü mü sıralama mı, sağ göz mü sol göz mü olacağı gibi konularda standartlaşması gerekiyor. Bu konularda ortak bir standart oluştuktan sonra üreticinin kullanacağı teknoloji hangisi olursa olsun bütün 3D TV cihazları gelen 3 boyutlu yayını sol ve sağ gözünüze ait kanallara doğru olarak çözüp aktarabilecektir.
İyi haber Blu-ray 3D spesifikasyonunun sonunda yayınlanmış durumda bulunmasıdır. Bu standart halen en yaygın olarak kullanılan H.264/MPEG-4 AVC Codec içeren Multiview Video Coding varyantıdır. Uyumluluk konusuna gelince, Blu-Ray 3D standardı yeni üretilecek 3D Blu-Ray oynatıcıların eski 2D diskleri de oynatabilen destek özelliğine sahip. Daha da güzel tarafı yeni üretilen 3D disklerin eski iki boyutlu oynatıcılar tarafından 2D olarak oynatılabilecek oluşu. Geriye doğru sağlanan bu uyumluluk kuşkusuz yeni 3D televizyonların benimsenmesini de çok kolaylaştıracak nitelikte.
Şu anda geçerli ve ESPN, Discovery Channel, Sky gibi sektörün büyük yayıncılarının yayınladıkları bildirilerle yeni gelen 3D kanalları için onayladığı bir 3D Blu-Ray standardına sahip olduğumuza göre karasal ve kablo üzerinden yapılacak tüm 3D yayınları için ortak bir 3D standardına kavuşulması an meselesidir.
Yapılmış bu kadar yatırım varken üreticilerin de farklı ve birbirini desteklemeyen 3D formatlarına rağbet ederek pazarı bölecekleri düşünülemez. O nedenle üretilecek tüm cihazların 3D yayınların ortak özelliklerini destekleyecek nitelikte olması beklenir. Mesela ""3D ready TV"'lerin hepsinin tazeleme hızının 120Hz üstü ve dekoder kısmının H.264/MPEG-4 AVC Codec desteğine sahip olması gerekecek. Bundan sonrasında durum karışıyor. Mesela halen piyasadaki ürünlerin tamamı sadece gözlüklü olarak kullanılabiliyor ama hiç gözlük takmadan 3D izletebilen teknoloji de hazır durumda. Gözlüklerin pasif (polarize) olanları yanısıra aktif obtüratörlü olanları da var. Sanırım canalıcı soru bu gözlük konusunda saklı. Gözlüksüz 3D TV'lerin gerçekten başarılı örnekleri çıktığında gözlüklü modellere talep hiç kalmayacağını sanıyorum. Tıpkı aktif obtüratörlü gözlüklerin polarize gözlüklere göre daha fazla tercih edilen görüntü vermeleri gibi.
Sonuç
Şu anda ""3D ready"" diye satılan TV cihazlarının geleceğin 3D yayınlarını alıp göstermeye "hazır" olduklarını düşünmek imkansız. Çünkü gözlüksüz olarak kullanılmaları mümkün değil.. Aktif gözlükle kullanılmaları için gerekli eşleme devrelerinde de sahip olmadıkları anlaşılıyor. Birlikte aktif gözlük de vermiyorlar. Yani bir 3D TV cihazı almaya kalkmak için henüz çok erken. Sanırım önümüzdeki 1-2 yıl içinde bu gözlük konusu kesinleşecek. O zaman bu yeni teknolojinin ilk örneklerini denemek için
